Gốm Chu Đậu - Thương hiệu Quốc gia xây dựng từ tình yêu dân tộc

Chặng đường xây dựng Thương hiệu Quốc gia

Công ty CP Gốm Chu Đậu là thành viên của Tập đoàn BRG được thành lập với sứ mệnh phục hưng lại nghề Gốm Chu Đậu phát triển vùng du lịch làng nghề truyền thống, góp phần phát triển kinh tế và an sinh xã hội cho địa phương.

Từ những ngày đầu thành lập, công ty gặp rất nhiều khó khăn khi bắt tay phục dựng dòng gốm cổ đã thất truyền hoàn, khó khăn nhất là chất men men tro trấu đã thất truyền. Sau nhiều năm xây dựng và phát triển đến nay công ty Gốm Chu Đậu đã phục dựng và tạo ra nhiều dòng sản phẩm đáp ứng nhu cầu cả trong và ngoài nước với mẫu mã đẹp, chất lượng cao mà vẫn giữ được phong cách, màu men truyền thống của gốm cổ Chu Đậu. 

Sản xuất kinh doanh gắn với du lịch là xu hướng phát triển bền vững và hiệu quả cho mỗi thương hiệu trong quá trình phát triển của từng địa phương cũng như mỗi doanh nghiệp. Đặc biệt trong bối cảnh kinh tế ngày càng phát triển của Việt Nam hiện nay và nhu cầu đi du lịch mua sắm, du lịch làng nghề ngày càng cao.

Nhận thức được tầm quan trọng đó, dưới sự định hướng phát triển công ty mà lãnh đạo Tập đoàn BRG, Tổng công ty Thương Mại Hà Nội-CTCP, Ban Tổng Giám đốc Công ty đã vạch ra những hướng đi chiến lược. Công ty CP gốm Chu Đậu ngoài việc phát triển các dòng, mẫu mã sản phẩm đã chú trọng tới việc quy hoạch, xây dựng các hạng mục phục vụ cho việc phát triển du lịch: Xây dựng nhà thư pháp; Nhà thao diễn, các điểm dừng chân cho khách thăm quan; Đầu tư trồng cây tạo cảnh quan không gian cây xanh, môi trường xanh; Xây dựng khu nhà để tiếp khách, tổ chức hội nghị, tổ chức sự kiện... 

Gốm Chu Đậu - một sản phẩm của Tập đoàn BRG.

Một trong những yếu tố quan trọng, góp phần quyết định vào thành công của Gốm Chu Đậu đó là nguồn nhân lực. Nhận thức được tầm quan trọng đó, chưa khi nào và chưa bao giờ Công ty ngừng đầu tư vào con người. Đó chính là chiến lược nòng cốt có tính chất sống còn của gốm Chu Đậu. Cùng với đó là chính sách đầu tư, cải tiến nâng cao chất lượng sản phẩm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đặc biệt là đỗi ngũ lao động có tay nghề cao… 

Khát khao được viết tiếp trang sử đầy tự hào, ước muốn đưa gốm Chu Đậu với hơn 400 năm lịch sử và nét riêng độc đáo đi tiếp những bước dài và xa, Tập đoàn BRG đang gìn giữ, phát triển gốm Chu Đậu với tất cả tâm huyết và tình yêu dân tộc, đáp ứng sự mong mỏi của đông đảo khách hàng cả trong nước và quốc tế, để gốm Chu Đậu - đại diện cho một Việt Nam đậm đà bản sắc dân tộc, luôn mở rộng cánh cửa hợp tác hội nhập quốc tế.

Những "mốc son" đáng nhớ

Với sứ mệnh phục hưng dòng gốm cổ Chu Đậu, năm 2001, công ty đã mời các nghệ nhân từ Hà Nội, Bình Dương, Biên Hòa (Đồng Nai), Hải Dương... nghiên cứu những nét đặc sắc của gốm Chu Đậu rồi truyền dạy cho công nhân là người địa phương. Hầu hết lớp thợ trẻ năm xưa nay đã trở thành những công nhân lành nghề, không ít người được vinh danh là nghệ nhân. 

Mỗi sản phẩm Gốm Chu Đậu ra đời đều là tâm huyết của các nghệ nhân.

Tháng 5/2003, xí nghiệp gốm Chu Đậu đã xuất khẩu lô hàng đầu tiên sang thị trường Tây Ban Nha. Từ đó đến nay, xí nghiệp đã có nhiều lô hàng xuất khẩu đến nhiều nước trên thế giới. Giám đốc xí nghiệp Nguyễn Văn Lưu cho biết: "Không chỉ phục vụ xuất khẩu, gần đây, đơn vị nhận được nhiều đơn đặt hàng của các khách hàng trong nước, Gốm Chu Đậu đã hồi sinh và được đón nhận. Hơn 200 cán bộ, công nhân của xí nghiệp luôn có việc làm, thu nhập bình quân hằng tháng đạt 800 nghìn đồng/người". Năm 2008, Gốm Chu Đậu rất vinh dự được cố Tổng tư lệnh QĐND Viêt Nam, Đại tướng Võ Nguyên Giáp tặng 9 chữ Vàng: “Gốm Chu Đậu tinh hoa văn hóa Việt Nam”.

Sau hơn 10 năm, Công ty đã phục dựng thành công cơ bản các sản phẩm gốm chu đậu tinh hoa xưa, trong đó có phục dựng thành công bình cổ Thiên Nga được khai quật tại Cù Lao Chàm (Quảng Nam) cách đây hơn 20 năm, được công nhận là bảo vật quốc gia năm 2012.

Năm 2017, sản phẩm này đã được Tổ chức kỷ lục Việt Nam trao Bằng xác lập kỷ lục độc bản men tro trấu – dòng men thiên nhiên cổ truyền độc đáo của Việt Nam và Công ty CP Gốm Chu Đậu chính thức được lựa chọn là đơn vị triển khai quà tặng Quốc gia cho Văn phòng Chính phủ, Văn phòng Chủ tịch nước, Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc Phòng… Ngoài ra, nhiều sản phẩm tinh hoa văn hóa của Gốm Chu Đậu cổ đã được kết tinh trong sản phẩm Gốm Chu Đậu hiện đại và được lưu trữ tại 46 Bảo tàng danh tiếng thuộc 32 quốc gia trên thế giới.

Các sản phẩm Gốm Chu Đậu đã rất đa dạng về mẫu mã và đã xuất khẩu sang 20 quốc gia và vùng lãnh thổ trên giới. Đầu năm 2018, Gốm Chu Đậu vinh dự được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tặng 10 chữ: “Gốm Chu Đậu - bản sắc Việt, tỏa sáng năm châu”.

Bằng những nỗ lực và cống hiến không ngừng Công ty CP Gốm Chu Đậu đã vinh dự được nhận danh hiệu “Thương hiệu Quốc gia” sau nhiều vòng xét chọn đánh giá khắt khe của Bộ Công Thương và Hội đồng Thương hiệu Quốc gia năm 2020 và 2022. 

Gốm Chu Đậu được tạo nên bởi tài hoa của các nghệ nhân.

Văn hóa truyền thông trong từng sản phẩm

Yếu tố ban đầu cũng là quan trọng nhất là Gốm Chu Đậu có chất lượng cao nhờ vào nguồn đất nguyên liệu tốt nhất vùng. Đó là loại đất sét trắng và cao lanh ở Trúc Thôn, Hổ Lao – Đông Triều, Hoàng Thạch – Kinh Môn. Đây là những mỏ đất sét và cao lanh có chất lượng cao, ít tạp chất.

Việc thành hình trên sản phẩm Gốm Chu Đậu được thành hình trên bàn xoay nhanh và vuốt bằng tay. Các sản phẩm bát đĩa cở lớn có kích thước rất đều về chiều cao và chiều rộng với số lượng lớn. Từ đó cho thấy, những thợ làm gốm ở Chu Đậu có tay nghề rất điêu luyện. 

Gốm Chu Đậu mang theo câu chuyện về văn hóa truyền thống dân tộc.

Sản phẩm đáp ứng được thị hiếu người tiêu dùng nhưng vẫn giữ được bản sắc riêng. Bên cạnh những loại gốm men màu, gốm hoa lam thì nổi tiếng là gốm tam sắc. Gốm Tam sắc được vẽ cực kỳ đặc sắc, về bố cục và sự biến hóa hài hòa trong cách trang trí sản phẩm. Các đề tài và hoa văn trang trí trên Gốm Chu Đậu rất phong phú với những hoa văn hoa lá, hoa sen, hoa cúc, hoa phù du được trang trí phổ biến thời bấy giờ. Bên cạnh đó, Gốm Chu Đậu Hải Dương còn có nét trang trí với chủ đề 12 con giáp trên các sản phẩm ấm, lọ…

Sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, đưa yếu tố câu chuyện truyền thống, văn hóa vào sản phẩm.

“Có Gốm Chu Đậu trong nhà – Như là có cả ông bà, tổ tiên”. Câu truyền miệng với lời ca tụng về Gốm Chu Đậu trên đã nói lên tất cả về những giá trị vật chất và tinh thần mà Gốm Chu Đậu mang lại.

Theo ông Nguyễn Hữu Thức - Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Gốm Chu Đậu, Gốm Chu Đậu mang tính nghệ thuật cao, giàu bản sắc dân tộc, rất đẹp về bố cục, phong phú về màu sắc, đa dạng về thể loại sản phẩm… Đặc biệt, Gốm Chu Đậu không chỉ đáp ứng được sở thích của mọi tầng lớp người dùng, mà còn rất hấp dẫn bởi những nét đặc trưng “rất riêng” không giống bất kỳ sản phẩm cùng loại nào trên thị trường. Đó là các họa tiết bài trí trên sản phẩm đều được họa theo phương pháp thủ công (bằng tay), hình ảnh, màu sắc nhẹ nhàng, tinh tế mang đậm nét văn hóa truyền thống Việt Nam.